فرایند تبدیل نقاط روستایی به شهر در مقیاس ملی و پیدایش پدیدة «خام شهرها»
Authors
abstract
بررسی سلسله مراتب شهری و مطالعة شهرهای دارای سطوح مختلف جمعیتی در سرشماری های رسمی کشور، ما را با پدیده ای جدید مواجه می سازد. این پدیده، تبدیل و ارتقای روستاهای کوچک به شهر به رغم داشتن جمعیتی کمتر از آستانة تعریف شده برای شهرشدن است. این سکونتگاه ها که امروزه بیش از یک سوم از شهرهای کشور را تشکیل می دهند، کمترین امکانات، خدمات، تأسیسات و تجهیزات شهری را در خود جای داده اند. مقالة حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از آمارهای سرشماری های رسمی عمومی کشور و بهره گرفتن از نرم افزار arcgis برای نشان دادن توزیع فضایی این شهرها، در مقیاس ملی و منطقه ای انجام گرفته است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که تبدیل روستاهای کوچک به شهر، در همة دوره ها در نظام شهری ایران وجود داشته است، اما بیشترین تعداد آن را در آخرین سرشماری کشور می توان مشاهده کرد، که از 1139 شهر کشور در آن سال، 370 نقطة شهری جمعیتی کمتر از 5000 نفر داشته اند. از دلایل انتخاب چنین سیاست و راهبردی از طرف وزارت کشور، می تواند وجود رابطة کاملاً مستقیم و معنی دار بین متغیرهای فاصله از پایتخت، فاصله از شهرهای مرکز استان و سال شکل گیری استان با تعداد این گونه شهرها باشد. بدین معنی که هرچه از تهران و از مراکز استان ها بیشتر فاصله بگیریم بر تعداد روستاهای کوچک تبدیل شده به شهر افزوده می گردد. از آنجا که تعداد این گونه شهرها در استان های تازه شکل گرفته مانند خراسان جنوبی بیشتر از استان های دیگر کشور است، می توان استنباط کرد که راهبرد تبدیل نقاط روستایی به شهر، راهبردی اداری-مدیریتی و سیاسی برای تقویت تمرکززدایی و توسعة منطقه ای در نواحی دوردست و مناطق محروم و همچنین سیاستی برای پرکردن شکاف سلسله مراتب شهری در استان ها، شهرستان ها و بخش های تازه شکل گرفته است.
similar resources
فرایند تبدیل نقاط روستایی به شهر در مقیاس ملی و پیدایش پدیدة «خام‌شهرها»
بررسی سلسله‌مراتب شهری و مطالعة شهرهای دارای سطوح مختلف جمعیتی در سرشماری‌های رسمی کشور، ما را با پدیده‌ای جدید مواجه می‌سازد. این پدیده، تبدیل و ارتقای روستاهای کوچک به شهر به‌رغم داشتن جمعیتی کمتر از آستانة تعریف‌شده برای شهرشدن است. این سکونتگاه‌ها که امروزه بیش از یک‌سوم از شهرهای کشور را تشکیل می‌دهند، کمترین امکانات، خدمات، تأسیسات و تجهیزات شهری را در خود جای داده‌اند. مقالة حاضر با روش ...
full textمدیریت شهری و تعارض ناشی از الحاق نقاط روستایی به محدوده شهرها (نمونه موردی: شهر اسلامشهر و روستای شاطره)
یکی از تأثیرهای شهرگرایی شتابان بر ساختار فضایی و جمعیتی کشور، رشد فزایندة شهرها و تبدیل مراکز روستایی به نقاط متصل یا منفصل شهری است که سبب برهمخوردن تعادل توزیع فضایی جمعیت میشود. با توجه به ناهمخوانی عوامل متعدد مانند اجتماعی، اقتصادی، کالبدی، مدیریتی و... در نقاط شهری و روستایی، الحاق نقاط روستایی به محدودة شهرها، به ایجاد مشکلهای عدیده منجر خواهد شد. یکی از مهمترین عوامل ایجاد تعارض، ن...
full textتحولات ساختاری-کارکردی پس از تبدیل نقاط روستایی به شهر (مورد: شهر کانی سور- شهرستان بانه)
سکونت گاه های انسانی بعنوان یک فضای جغرافیایی، همواره تحت تأثیر ساخت ها و روابط مختلف دچار تغییراتی در ساختار و عملکرد خود شده اند. بررسی، شناخت، و تفسیر نحوۀ تحولات ساختاری-کارکردی آن ها، مخصوصاً تحولات پس از نقش پذیری شهری سکونت گاه های روستایی بزرگ که نقطه آغازین شهرهای کوچک و متوسط در آینده هستند، می تواند گام مؤثری در توسعه آن ها باشد. لذا در این مقاله با استفاده از روش پیمایشی، مطالعات مید...
full textمقایسه خطای استاندارد اندازه‌گیری شرطی در روشهای غیر‌خطی تبدیل نمره‌های خام به نمره‌های مقیاس
برای تفسیر‌پذیری بهتر و مقایسه‌پذیر کردن نمره‌ی آزمون‌ها با همدیگر، نمره‌های خام به دست‌آمده از خرده‌آزمون‌ها را به مقیاس مشترکی تبدیل می‌کنند که به آن نمره مقیاس گفته میشود. روشهای متفاوت خطی و غیر‌خطی برای تبدیل نمره‌های خام به نمره‌های مقیاس وجود دارد. روش های متداول غیر‌خطی تبدیل نمره‌های خام به نمره‌های مقیاس، نرمال‌سازی و تبدیل آرک‌سینوس هستند. در این پژوهش که با هدف مقایسه خطای استاندار...
full textنقش هموار‌سازی در تبدیل غیر‌خطی نمره‌های خام به نمره‌های مقیاس نرمال
آزمون‌های مرکب شامل چند خرده‌آزمون هستند که ممکن است به لحاظ محتوا و تعداد پرسش‌ها متفاوت باشند. برای تفسیر‌پذیری بهتر و مقایسه‌پذیر کردن نمره خرده‌آزمون‌ها، نمره خام به‌دست آمده از خرده‌آزمون‌ها به مقیاس مشترکی تبدیل میشود که به آن نمره مقیاس گفته میشود. یکی از روشهای مرسوم تبدیل نمره‌های خام به نمره‌های مقیاس، تبدیل مقیاس نرمال است. در این تبدیل از فراوانی تراکمی و رتبه درصدی هر نمر...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
پژوهشهای روستائیPublisher: دانشکده جغرافیا- دانشگاه تهران (قطب علمی برنامه ریزی روستایی)
ISSN 7373-2008
volume 4
issue 3 2013
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023